Burnout: Ken jij de 3 belangrijkste symptomen?

Om de symptomen van burnout te kunnen begrijpen, kijken we eerst naar een definite van burnout. De website psychischegezondheid.nl omschrijft een burnout op de volgende wijze:
 

Burn-out is het eindstadium van langdurige, vaak jarenlange, roofbouw op het lichaam. Een burn-out ontstaat als mensen ondanks de stress en de spanningsklachten stug door blijven gaan. Ze volharden in hun werk en zijn zich lang niet altijd bewust van de ernst van hun klachten. Hoe groter de uitputting, hoe erger de klachten worden.

 
Herkenbaar? Ik denk het wel.
 
Deze definitie laat ook gelijk zien waarom het waarschijnlijk geen zin heeft gehad jou te waarschuwen voor een burnout. Je hebt – net als ik indertijd – je stressklachten langdurig genegeerd of weg gerelativeerd.
 
Deze definitie spreekt van een eindstadium. Dat klinkt vrij negatief. Daarom noem ik het liever een beginstadium. Het begin van je burnout is het begin van een kans op een beter leven. Daarover later meer. We gaan het nu eerst over de belangrijkste symptomen hebben.

Burnout Symptomen

Een burnout kent vele symptomen. Er zijn echter drie symptomen die wereldwijd erkent worden als maatgevende symptomen. Deze symptomen zijn bepalend voor de uitslag van de Maslach Burnout Inventory Test. Het gaat hier om: extreme uitputting, cynisme en verminderd zelfvertrouwen.

Burnout symptoom #1: Uitputting

Uitputting is misschien wel het meest herkenbare symptoom van een burnout.
 
Het gaat hierbij om totale uitputting, het letterlijk opgebrand (burned out) zijn.
 
Alle energie die je vroeger in je had is verdwenen en de kleinste dingen kosten nu de grootste moeite. ‘s Ochtends ben je te moe om uit bed te komen en werken, daar wil je al helemaal niet aan denken. Je lichamelijke conditie is verdwenen en je zult het de komende tijd rustig aan moeten doen.
 
Wat uitgeput zijn voor jou betekent, is helemaal afhankelijk van de energie die je had voor je een burnout kreeg. Het kan zijn dat je nu de hele dag in bed ligt maar het kan ook goed zijn dat je, ondanks je burnout, in staat bent om gedurende de dag wat in huis te rommelen.
 
Het is belangrijk om toe te geven aan deze vermoeidheid en goed naar je lichaam te (leren) luisteren. Rust uit, doe wat je doet met mate en vul het grootste gedeelte van de dag met pauze houden.
 
Dit kan behoorlijk wennen zijn als je voorheen continue in de weer was. Maar geloof mij, op den duur kom je in een ritme en ga je ervan houden.

Burnout symptoom #2: Cynisme

Cynisme is een symptoom waarin je jezelf misschien niet direct in zult herkennen. De definitie van cynisme volgens Wikipedia is:
 

Onder cynisme wordt een houding verstaan, die vaak in taal tot uiting komt, maar die ook onuitgesproken kan blijven. Deze houding is er een van wantrouwen tegen iemands goede bedoelingen, of tegen het nut van instituties, of van grote ongevoeligheid voor de gevolgen van de eigen daden.

Bij een burnout wordt dit meestal omschreven als het ontstaan van een afstand tussen jou en je werkgever of tussen jou en je collega’s.
 
Omdat je altijd een betrokken medewerker bent geweest, kun je moeite hebben om jezelf hierin te herkennen. Toch ben je – als je diep in je hart kijkt – de afgelopen maanden veranderd.
 
Je bent negatiever geworden en hebt je de ‘nuttige’ eigenschap ontwikkeld om in iedere oplossing een nieuw probleem te zien. Je hebt weinig vertrouwen in de omgeving waarin je werkt en er zijn maar weinig mensen die het – in jouw ogen – goed doen.
 
Betekent dit dat je nu voor altijd cynisch zult blijven? Gelukkig niet.
 
Het gaat zeker niet vanzelf maar, met de juiste middelen en de juiste wil, zal het jou lukken om je betrokken levenshouding van voor je burnout terug te krijgen.

Burnout symptoom #3: Verminderd Zelfvertrouwen

In dit symptoom zul je jezelf zeker herkennen. In de afgelopen maanden heb je gemerkt dat werkzaamheden waar je altijd goed in was, veel meer inspanning van je vragen dan vroeger.
 
Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de algehele staat van uitputting waar je in verkeerd. Niet alleen lichamelijk maar ook geestelijk eist dat zijn tol.
 
Concentratie- en geheugenproblemen zorgen ervoor dat je je werk van minder kwaliteit is dan je van jezelf gewend bent. Natuurlijk heb je je hieraan geërgerd. Wie zou dat niet doen?
 
In plaats van een stapje terug te doen en rust te nemen, deed jij er een stap bij en ging je nog harder je best doen om de kwaliteit van je werk te waarborgen.
 
Als dan vervolgens blijkt dat dat niet lukt, leidt dit tot frustraties en verminderd zelfvertrouwen in je eigen kunnen.
 
Vreemd? Ik denk het niet.
 
Het opbouwen van je zelfvertrouwen gaat veel tijd kosten maar is zeker niet onmogelijk.

Hoe nu verder?

Gelukkig betekent het hebben van een burnout met deze symptomen niet dat je daar voor altijd last van zult hebben. Met de juiste begeleiding zul je stapje voor stapje in staat zijn om al je problemen te overwinnen.
 
Hoe lang dit gaat duren? Daar doe ik geen uitspraken over. Het is afhankelijk van hoe jij er als persoon in staat en hoe ver je over je grenzen heen bent gegaan.
 
De enige regel die ik hanteer is dat je ongeveer net zo lang bezig bent om volledig van een burnout te herstellen (en dat is meer dan alleen weer aan het werk gaan) als dat je erover gedaan hebt om erin te komen. En dan bedoel ik vanaf het eerste moment waarop je bij jezelf dacht: ‘Hé dit gaat niet goed, hier is meer aan de hand.’
 
Voor nu genoeg over de belangrijkste symptomen. Volgende keer gaan we het hebben over de rol die je als werknemer in dit proces speelt.
 
Heb jij een burn-out en zoek je meer informatie? Klik dan hier.

Heb jij nog tips over dit onderwerp? Deel je tip (hoe klein ook) met je lotgenoten en laat een reactie achter onderaan deze pagina. Samen komen we verder!

Bedankt dat je de tijd hebt genomen om dit te lezen. Ik stel het zeer op prijs!

Hoe ik mijn burn-out overwon, mijn leven terug kreeg en sterker werd dan ooit tevoren.

– Maaike

P.S. Ken jij iemand die wat aan deze informatie heeft? Deel dit bericht dan met hem of haar via de knoppen hieronder.