
Heb je dit wel eens meegemaakt?
Je komt thuis na een vermoeiende dag re-integreren op het werk. Je verlangt naar een moment voor jezelf. Kopje thee, bank, tijdschrift.
De kinderen zijn al thuis en hebben de huiskamer omgetoverd tot een oorlogsgebied. Ze rennen rond met nep pistolen en zijn gekleed in camouflagekleding. Op het moment dat je de voordeur open doet zie je er minimaal 3 terwijl jij er maar 2 hebt. Waarschijnlijk zijn er nog meer in huis.
Een burn-out hebben valt niet mee.
Een burn-out hebben en kinderen in huis valt helemaal niet mee.
Je hebt met een burn-out genoeg aan jezelf en je eigen problemen. Het opvoeden van kinderen tijdens je burn-out is op zijn minst vermoeiend en kan makkelijk tot conflicten leiden. Conflicten met jezelf, je partner of de kinderen.
Ook voor kinderen valt het niet mee. Een ouder met een burn-out is raar. Eerst deed papa of mama altijd van alles en ineens doet papa of mama niets meer in huis. Routines vallen weg of veranderen. Kinderen krijgen minder aandacht en zullen meer zelf uit gaan zoeken.
Dat betekent dat kinderen nieuwe dingen moeten gaan leren en daarbij opnieuw de grenzen af gaan tasten. En als je toch de nieuwe grenzen aftast, waarom zou je dan niet kijken of de oude grenzen ook te verschuiven zijn in jouw voordeel?
Als je emotioneel uit balans bent is het lastig omgaan met kinderen die de grens opzoeken. Daarbij maakt het niet echt uit hoe oud ze zijn. Of het nu pubers zijn die dingen gaan doen die niet mogen of peuters die in hun wereld ineens veel meer uitdagingen vinden. Je zult ze als ouder op de juiste manier moeten behandelen.
Kinderen met een ouder met een burn-out gaan niet alleen hun eigen grenzen aftasten maar ook jouw grenzen. Ze halen soms (of regelmatig) het bloed onder je nagels vandaan. Waar je vroeger misschien prima in staat was om met dit gedrag om te gaan, kan dit nu tot problemen leiden.
Je kunt last hebben van woede uitbarstingen, ruzies met kinderen of met je partner over de kinderen. En dat wil je voorkomen. Je hebt behoefte aan rust. Onbalans in je huis geeft spanningen en belemmert je herstel.
7 Manieren om de lieve vrede in huis te bewaren.
Gelukkig zijn er meerdere manieren om met kinderen om te gaan. Er zijn boeken vol geschreven over opvoeding en in al die boeken zul je iets vinden waar je wat mee kunt en andere dingen waar je helemaal niets mee kunt.
En dat is OK.
Opvoeden doe je op jouw manier. En als je een partner hebt op jullie manier.
De tips die ik hieronder geef zijn niet zaligmakend. Natuurlijk zijn er veel meer tips te bedenken en klinken ze vaak zo logisch als het
maar zijn kan. Toch heb ik een lijstje gemaakt waarvan ik denk dat mensen met een burn-out er wat mee kunnen. Pik eruit wat je bevalt en laat achterwege waar je niets mee kunt. Vul aan in de reacties onder het bericht.
1. Krijg grip op je eigen emoties
De manier waarop je reageert op situaties is grotendeels afhankelijk van je gedachten over de situatie. Gedachten lijken vaak vanzelf te komen. Gelukkig kun je als je bewust op je gedachten gaat letten je gedachten bijsturen. Andere gedachten leidt tot ander gedrag.
We gaan even terug naar de voordeur waar je zojuist door naar binnen wilt stappen. Weet je nog? Je huis ziet eruit als een oorlogsgebied en er rennen overal kinderen met nep wapens rond.
Je eerste gedachte zou kunnen zijn: ‘Oh nee dit wil ik niet.’ Je trekt de deur dicht en draait je om. Je leunt met je rug tegen de voordeur en vraagt je af waar je naartoe kunt vluchten. Je doet de deur weer open en er zijn nu twee dingen die je kunt doen.
- je gaat je ermee bemoeien en raakt helemaal van de kook.
- je gaat passief op de bank zitten en laat alles over je heen komen.
Wat als we de gedachte zouden veranderen in: ‘Fijn, de kinderen zijn al thuis. Mijn partner heeft alles onder controle.’
Je doet nu de deur open en stapt zelfverzekerd naar binnen. Je hoeft je niet te bemoeien met de chaos want je partner heeft de touwtjes in handen. Je loopt naar de waterkoker en zet hem aan. Als de thee getrokken is, ga je naar de werkkamer of een ander rustig hoekje in huis en geniet je – ondanks de herrie – van een moment voor jezelf.
Voelt beter hè?
Jij relaxed in een wereld vol chaos.
Misschien hou je het 10 minuten uit, misschien een half uur.
Het kan goed zijn dat op een gegeven moment alsnog je emoties naar boven komen.
Op het moment dat dit gebeurd, doe je het volgende:
Erken voor jezelf dat je emoties de overhand dreigen te krijgen.
Je bent boos en wilt je kinderen eigenlijk eens even flink te waarheid wil gaan zeggen.
Daarna maak je met jezelf de keiharde afspraak dat je dit niet gaat doen. Druk de tranen weg of laat ze lopen maar die woede uitbarsting komt er niet.
Zo, dat voelt goed!
Ga de situatie uit de weg totdat je emoties weer onder controle zijn. Volg daarna een van de mogelijkheden hieronder.
2. Stop het gedrag
Soms – oké, sommige kinderen vaker dan anderen – doen kinderen dingen die ze niet mogen doen.
Jij zegt er wat van en ze doen het opnieuw.
Je zegt er weer iets van en ze doen het nog een keer.
En dit kan ik nog wel een keer of wat herhalen.
Klinkt bekend?
De spanning loopt op en het bloed begint onder je nagels vandaan te stromen.
Je verliest de controle over de situatie.
Je wordt nerveus.
Je wordt boos.
Stop.
Stop het gedrag.
Niet op het moment dat je boos wordt maar lang voordat je de controle over de situatie verliest.
Je gaat het gedrag letterlijk stoppen. Misschien geef je één laatste waarschuwing waarin je zegt dat als het kind niet stopt met het gedrag jij het gaat stoppen. Misschien dat je kind luistert.
Luistert het niet dan stop jij het gedrag.
Zet het kind in de hoek, op de trap, op de eigen kamer.
Hoe minder woorden je er aan toevoegt, hoe beter het is.
Praten doe je daarna als de rust is wedergekeerd.
3. Herinner jezelf dat dit een kans is voor je kinderen om iets te leren
Als kinderen iets doen wat niet mag, is dat soms bewust en soms onbewust. Zeker als ze jonger zijn.
In plaats van boos op ze te worden en ze te vertellen dat iets niet mag, kun je proberen ze iets te laten leren van hun gedrag.
Dat doe je bijvoorbeeld door vragen te stellen.
Vragen als:
- Wat heb je net gedaan?
- Waarom heb je dat gedaan?
- Denk je dat papa en mama het goed vinden dat je dit deed?
- Zijn er dingen die je de volgende keer beter kunt doen?
- Wat ga je volgende keer doen?
Dit zijn overigens ook vragen die je prima aan jezelf kunt stellen als je onverhoopt toch uit je slof geschoten bent.
4. Wees consequent
Wat vandaag niet mag, mag morgen ook niet. En overmorgen ook niet.
Het is heel onduidelijk als iets vandaag wel mag omdat jij je niet lekker voelt en morgen weer niet mag omdat jij je mans genoeg voelt om er wat van te zeggen.
Trek één lijn.
Door één lijn te trekken en deze consequent aan te houden voorkom je dat kinderen iedere keer de grenzen gaan verkennen.
Natuurlijk. Ze zullen het een paar keer proberen voordat duidelijk is waar de lijn precies ligt.
Als jij consequent blijft en de lijn niet verschuift, zullen ze op een gegeven moment niet meer proberen de lijn te verschuiven.
Hiermee voorkom je heel veel onduidelijkheid in huis. Onduidelijkheid leidt tot ruzies en woordenwisselingen. Ruzies leiden tot onbalans en onrust.
Onbalans en onrust leiden tot stress.
Stress is wat je niet nodig hebt.
5. Schrijf de regels op.
Als je geheugen niet of slecht werkt is het lastig om de grenzen te onthouden. Zeker als het nieuwe grenzen zijn. Dan is het handig om deze grenzen op te schrijven.
Dit kan je op een blaadje voor jezelf doen. Een soort spiekbriefje.
Beter is het om de grenzen – ook wel regels genoemd – ergens op te schrijven waar ze voor iedereen duidelijk leesbaar zijn.
Je kunt hiervoor een schoolbord gebruiken en dit een prominente plaats in de woonkamer geven. Een vel papier op de koelkast voldoet ook prima.
Maak er een familie activiteit van en stel de regels samen op. Hierdoor betrek je de kinderen bij de regels. De grenzen kunnen gelijk nogmaals bediscussieerd worden. Nadat je met zijn allen tot overeenstemming bent gekomen schrijf je ze op.
Vergeten is er niet meer bij.
Niet voor jou en niet voor de kinderen.
Handhaaf de regels consequent. Zie punt 4.
6. Steun je partner
Een burn-out hebben is moeilijk. Een partner met een burn-out hebben is misschien nog wel moeilijker. Probeer je eens te verplaatsen in de schoenen van je partner.
Er zijn ineens veel meer taken op zijn of haar bordje terecht gekomen. Niet al deze taken zullen hem of haar gemakkelijk af gaan. Als bijvoorbeeld de moeder een burn-out heeft, zal de vader ineens veel meer moeten gaan doen in de opvoeding van de kinderen.
Wat is er dan lastiger dan een partner die vanwege haar burn-out niet consequent de gemaakte afspraken nakomt. Niet omdat ze dat niet wil, maar omdat ze de afspraak vergeten is of het even niet aankon om de discussie met het kind aan te gaan.
Voor een kind betekent dit dat alle afspraken kennelijk ter discussie staan. Wat van papa niet mag, mag van mama misschien wel. En omgekeerd.
Jullie moeten samen één front vormen. Los van elkaar en tegelijkertijd samen. Er mag geen speld tussen te krijgen zijn. Anders raakt papa gefrustreerd terwijl hij zo zijn best doet om alles in huis goed te regelen.
Frustraties leiden tot ruzies en ruzies leiden tot stress.
Waar hierboven papa staat kan natuurlijk ook mama gelezen worden.
Het helpt om de afspraken duidelijk op te schrijven. Zie punt 5. Hoe lang mag pietje na het eten nog op de spelcomputer? Wanneer is het bedtijd? Is er verschil tussen schooldagen en weekenddagen? Enzovoort.
Schrijf de regels op. Doe het vanavond direct na het eten.
7. Maak ze deelgenoot van je burn-out.
Oké, dit is een link onderwerp. Het is geheel kindafhankelijk hoe je hiermee om moet gaan. Voor sommige kinderen werkt dit wel en voor anderen kan het zelfs schadelijk zijn. Het is geheel afhankelijk van jouw thuissituatie of je hier iets mee kunt.
Als een kind iets niet wil doen omdat het geen zin heeft of het niet duidelijk is wat het hem of haar oplevert, kan dit tot gespannen situaties leiden.
Het kan helpen om het kind uit te leggen wat er met jou aan de hand is en waarom je de hulp van het kind goed kunt gebruiken. Op deze manier maak je het kind medeverantwoordelijk voor de taak. Dit werkt ook met hele kleine kinderen. Zelfs met kinderen die nog niet praten. Kinderen zijn al heel jong in staat om te begrijpen wat jij zegt.
Ook in situaties waarin jij iets af wilt maken maar tegelijkertijd op het kind moet letten kun je deze strategie toepassen. Laat het kind je helpen met het wisselen van de wasmachine, laat het helpen met de spullen van de tafel naar de keuken brengen. Zo hou je het kind in de gaten en wordt tegelijkertijd de klus gedaan.
Kinderen vinden het vaak fantastisch als ze mogen helpen met klusjes in de huishouding. Kinderen van 1 jaar kunnen al kleding in de wasmachine stoppen. Kies een taak die past bij de leeftijd van het kind.
Het geeft ook niets als het niet lukt of niet goed gaat. Waar het om gaat is dat je samen bezig bent. Geniet van je kind terwijl het jou probeert te helpen – ook al duurt het zo twee keer zo lang. Alles is beter dan strijd in huis. Dan krijg je de klus ook niet geklaard.
Kijk uit met het geven van teveel taken aan een kind. Een kind moet altijd kind kunnen blijven en tijd hebben om te spelen en zich te ontwikkelen.
Kinderen die graag zorgen voor anderen en dit met de paplepel ingegoten krijgen, lopen later de kans om zelf hun eigen grenzen niet goed aan te kunnen geven. Met alle gevolgen van dien.
Je mag een kind gerust uitleggen wat er met je aan de hand is. Waarom je geheugen het niet doet en je zo snel moe bent. Kinderen begrijpen dat best als je het in hun eigen taal uitlegt.
Kinderen hebben het recht om eerlijk en consequent behandeld te worden.
Partners hebben het recht op steun.
Dit geldt voor de partner met de burn-out en de partner zonder de burn-out.
Jullie moeten het samen rooien.
Jullie gezin is één team.
Jullie proberen allemaal dezelfde kant op te gaan.
De kant waarin jullie je kinderen leren om doordachte verstandige keuzes voor zichzelf te maken.
Belonen werkt beter dan straffen.
Ik hoop dat je met deze tips een stapje dichterbij een rustig en harmonieus gezinsleven komt. Laat me weten wat werkt en wat niet. Je kunt je commentaar kwijt in de reacties.
Heb jij een burn-out en zoek je meer informatie? Klik dan hier.
Heb jij nog tips over dit onderwerp? Deel je tip (hoe klein ook) met je lotgenoten en laat een reactie achter onderaan deze pagina. Samen komen we verder!
Bedankt dat je de tijd hebt genomen om dit te lezen. Ik stel het zeer op prijs!
Hoe ik mijn burn-out overwon, mijn leven terug kreeg en sterker werd dan ooit tevoren.
– Maaike
P.S. Ken jij iemand die wat aan deze informatie heeft? Deel dit bericht dan met hem of haar via de knoppen hieronder.
Geef een reactie